සියදිවි නසා ගැනීම පාපයක්‌ද?

කොළඹ මරදාන, විෙද්‍යාදය පිරිවෙණේ 
ආචාර්ය මුලනේ ගුණානන්ද හිමි

අද වනවිට ලෝකයේ ඉහළ යන දැවෙන සමාජ ප්‍රශ්න රාශියකි. මත්ද්‍රව්‍යයන්ට අබ්බැහිවීම, වැරැදි ඉඳුරන් පිනවීම ඇතිවන මාරාන්තික සමාජ රෝග මෙන්ම ඒ හා බැඳුණු ගබ්සාකිරීම් හා මානසික ආතතීන් සහ සියදිවි නැති කර ගැනීම් ඒ අතරින් සුවිශේෂී වේ. මේ සියලු සමාජ ගැටලු එකක්‌ අනෙකාට සාපේක්‌ෂව පවතින නිසා, එක්‌ ගැටලුවක හට ගැනීම තවත් ගැටලු රාශියක මූලාරම්භය වන බව පෙනේ. අප මෙහිදී අවධානය යොමුකරනුයේ සියදිවි නසා ගැනීම ලොව්තුරු දහමට අනුකූලව ප්‍රාණඝාත අකුසලයක්‌ද? නැද්ද? යන්න පිළිබඳ ධර්මානුකූල විවරණයක්‌ කිරීමටය.

කෙනකු අවි ආයුධවලින් හෝ වෙනත් බාහිර උපක්‍රමවලින් තම ජීවිතයට හානිකොටගෙන දිවියෙන් සමුනග්නේද එය සියදිවි නසාගැනීම ලෙස සාමාන්‍ය පිළිගැනීමය. ඇතැමෙක්‌ එම දිවි හානිය තියුණු අවියකින් සිදුකර ගනිති. සමහරෙක්‌ එය වස විස පානයෙන් සිදුකර ගනිති. තවත් සමහරකේ යමක එල්ලී බොටුව සිරකර ගැනීමෙන් හෝ නූතන තාක්‌ෂණික මෙවලම්වලට ශරීරය හසුකර ගැනීමෙන් හෝ සිදුකර ගනිති.

මානසික සෞඛ්‍ය ඒකකයේ වාර්ෂික වාර්තාවන්ට අනුව දිනකට ශ්‍රී ලංකාවේ පුද්ගලයන් එකළොස්‌ දෙනෙක්‌ සියදිවි නසාගනිති. ඒ අනුව වසරකට පුද්ගලයන් 4000 ක්‌ පමණ එසේ තම දිවිය තොර කර ගනිති. මෙලෙස දිවි නොකරගන්නාවූ පිරිස්‌ අතර බහුතරයක්‌ වයස 20 ත් 45 ත් අතර වෙති. 2011 දී නිකුත් කළ පොලිස්‌ වාර්තාවල සඳහන් වන්නේ මෙරට තරුණ තරුණියන් 3770 දෙනකුට සියදිවි නසාගෙන ඇති බවයි. ඔවුන් අතර කාන්තාවන් 231 දෙනකුද සිටින බව එහි වැඩිදුරටත් පෙන්වා දේ. මේ සංඛ්‍යා ලේඛනවල සීග්‍රවර්ධනයක්‌ 2014 වන විට ඇතිවී තිබෙන බව පෙනේ.

සියදිවි නසා ගැනීමට ඇත්තේ දිගුකාලීන ඉතිහාසායකි. පුරාණ ඉන්දියාවේ සැමියා මළ වැන්දඹු බිරිඳ සැමියාගේ දැවෙන සෑයටම පැන දිවි තොරකර ගැනීම සිරිත විය. එය 'සති පූජා' නමින් හැඳින්විණි. පුරාණ ජපන් ජාතිකයෝද යුද්ධයේදී පරාජයටද ළංවන විට යටත්a නොවී සියදිවි තොරකර ගැනීම සිරිත විය. එය 'හරාකිරි' නම් විය. වසර තුන්දහස්‌ පන්සියයකට වඩා පැරැණි 'භගවත් ගීතාව' නම් ග්‍රන්ථයේ අටවැනි පරිච්ඡේදයේ 22-23 යන පද්‍යවලින්ද යම්කිසි තෝරාගත් දිනයක, තෝරාගත් වේලාවක කැමැති ක්‍රමයකට මෙලොවින් සමුගැනීම යහපත්බව සඳහන් වේ. අතීතය මෙසේ වුවද නූතනයේ කිසිදු ශිෂ්ටසම්පන්න ජාතියක්‌ සියදිවි නසා ගැනීම නොහොත් මේ ආත්ම ඝාතන අනුමතකරන්නේ නැත. වර්තමානයේ බොහෝ රටවල් සියදිවි තොර කරගනනන්ට නීතියෙන් දඬුවම් කිරීම සිදුකරනු ලබවයි. ශ්‍රී ලකාවේද දණ්‌ඩ නීති සංග්‍රහයේ 302 වගන්තිය යටතේ සියදිවි නසා ගැනීමට තැත්කරන කෙනකුට දඬුවම් කළ හැකි අතර එසේ දිවිතොර කර ගැනීමට අනුබල දෙන හා පොළඹවන කෙනකුට 299 වගන්තිය යටතේද දඬුවම් කිරීමට නීති සම්පාදනය වී ඇත. දිනෙන් දිවෙන උඩු දුවන මේ සමාජ ගැටලුව සම්බන්ධයෙන් නීති අණපනත්වල ස්‌වභාවය එසේ වුවද දිනපතා තම ජීවිතය විනාශ කර ගැනීමට පෙළඹෙන පිරිසෙහි වැඩිවීමක්‌ මිස අඩුවක්‌ නම් දක්‌නට නොලැබේ. ඊට හේතුකාරක රාශියකි. මිනිස්‌ සිතේ හටගන්නාවූ හදිසි ආවේගශීලීබව, සයිකෝෂියාව, විෂාදය, හෙවත් මානසික අවපීඩනය සහ මනෝව්‍යාධීන් පුද්ගලයා සියදිවි නසා ගැනීමට පෙළඹවන බව බටහිර පිළිගත් මතයයි. සිග්මන් ප්‍රොයිඩ්ගේ මතය වන්නේ පුද්ගලයාට ජීවත්වීමේ ආශාව මෙන්ම ජීවිතය නැතිකර ගැනීමේ ආශාවක්‌ද ඇති බවයි. ඒ ආශාව සංසිඳවීමට පුද්ගලයා දිවි තොර ගැනීමට විවිධ උපක්‍රම අත්හදා බලන බව ඔහුගේ මතයයි.

ප්‍රංශ ජාතික ප්‍රකට සමාජ විද්‍යාඥයකු වූ එමිල් ඩුර්කයිම් දක්‌වන්නේ පුද්ගල සියදිවි නසා ගැනීම් ප්‍රභේද තුනකින් විස්‌තර කළ හැකි බවයි. එහි පළමුවැන්න ආත්මී සියදිවි නසා ගැනීමයි. පුද්ගලයන් සමාජයේ ජීවත්වනවිට තමන්ට සමාජයෙන් ලැබිය යුතු වරප්‍රසාද හා විවිධ හිමිකම් පිළිබඳ අපේක්‌ෂාවෙන් සිටී. එකී අපේක්‌ෂාවන් අහිමිවූ විට පුද්ගලයා තුළ ඉච්ඡාභංගත්වයක්‌ ඇතිවී හුදකලා තත්ත්වයක්‌ නිර්මාණවය වේ. එවිට ඔවුන් තුළ සියදිවි නසා ගැනීමට සිතක්‌ පහළ විය හැකිය. එය ඩර්කයිම්ගේ විග්‍රහයට අනුව ආත්මීය දිවිනසා ගැනීමකි. එසේම සමාජයේ සිදුවන විවිධ පළිගැනීම් හා අසාධාරණ ක්‍රියාවන් නිසා ඊට ප්‍රතිචාර දැක්‌වීමක්‌ ලෙස තමන්ගේ ජීවිතය වුවද අහිමිකර ගැනීමට පෙළඹේ. එය ඩුර්කයිම්ගේ විග්‍රහයට අනුව පරහිතකාමී සියදිවි නසා ගැනීම නම් වේ. මේ පරහිතකාමී දිවිනසා ගැනීම් පිළිබඳ බෞද්ධ සාහිත්‍යයේද සුලභව කතා පුවත් සඳහන් වේ. එමිල් ඩුර්කයිම්ගේ අනෙක්‌ විග්‍රහයවන්නේ සමාජ තරගකාරීත්වයට හසුවී එය උග්‍රවූ විට ඊට අනුකූලත්වය දැක්‌වීමේ ප්‍රතිඵලයක්‌ ලෙස පුද්ගලයන් සියදිවි තොර කරගන්නා බවයි. එය අනෝමීය සියදිවි නසා ගැනීම ලෙස හැඳින්වේ. මේ සමාජ ප්‍රශ්නය දෙස බටහිර වියතුන් දරන මතවාදය මෙලෙස සඳහන් කළේ ලොව්තුරු දහමෙහි එය විග්‍රහවන ස්‌වභාවය පිළිබඳ වටහා ගැනීම පහසුවන හෙයිනි.

ලොව්තුරු දහම අපට මඟපෙන්වන්නේ මේ මිනිසත් බව පරම දුර්ලභවූවක්‌ බය. (කිච්ඡො මනුස්‌ස පටිලාභො) සසර අපමණ පින්කොට ලබාගත යුතු තත්ත්වයක්‌ ලෙස එය දක්‌වා ඇත. එලෙස පින්කොට ලැබූ දුර්ලභ මිනිසත් බව තව කෙනකුට හෝ තමන්ට විනාශ කර ගැනීමට බුදුසමය කිසිවිටෙක අනුබල නොදේ. බුදුන්වහන්සේ විනයෙහි භික්‌ෂුන්ට පැනවූයෙ දැන දැන තිරිසන් සතුන් මැරීම පාච්ත්තිය ආපත්තියක්‌ ගෙන දෙන බවයි. (යො පන භික්‌ඛු සංචිච්ච පාණං ජීවිත වේරොපෙය්‍ය පාචිත්තයං) එහෙත් භික්‌ෂුවක්‌ මනුෂ්‍ය ප්‍රාණියකු ජීවිතයෙන් තොරකරන්නේද එය මහා බරපතළ පාරාජික ඇවැතකි. මහණකම පවා අහෝසිවන ආපත්තියකි. නමුත් සියදිවි නසා ගැනීම විනයේ පනවා ඇත්තේ ප්‍රාණඝාත අකුසලයක්‌ ලෙස නොවේ. 'නච භික්‌ඛවෙ අන්තානං පාතෙතබ්බං යො පාතෙය්‍ය ආපත්ති දුක්‌කටස්‌ස්‌ යන බුද්ධ වචනයෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ආත්මය නොනැසිය යුතු බවයි. යමෙක්‌ දිවි නසා ගන්නේ නම් ඔහුට දුක්‌කට ආපත්තියක්‌ වන බවයි විනයේ ඉගැන්වෙන පාචිත්තිය, පාරාජිත දුක්‌කම යන ආපතති ගැන මෙහිදී විමසීම වටී. පරාජිකා යනු මහා බරපතළ කර්මයන්ට යොදන නමකි. එය කරටිය සිඳුණු තල්ගසක්‌ නැවත රෝපණය නොවන්නා සේ ප්‍රකෘති ස්‌වභාවය නැවත ලබා ගැනීමට නොහැකි ආපත්තීන්ය. පාචිත්තිය යනු ඊට වඩා ලිහිල්වූ පිරිසිදුවීමට ඉඩ අවකාශ ඇති වැරැදිවලට යෙදෙන නමකි. දුක්‌කට යනු ඊට වඩා ලිහිල්වූ කුඩා ආපත්තීන්ය. විනයෙහි සියදිවි නසා ගැනීම දුක්‌කට ආපත්තියක්‌ ලෙස දක්‌වා ඇති බැවින් ඇතැමෙකු එය වැරැදි අයුරින් අර්ථ නිරූපණය කළ හැකිය. විනයට අනුව පාරාජික ඇවැතක්‌ තරම්වත් බරපතළ නොවන නිසා සියදිවි නසා ගැනීමක්‌ තුළින් අපාගත නොවන්නේ යෑයි ඔවුහු තර්කද ගොඩනගති. මෙය දහමට අනුගතව විසඳිය යුතු ගැටලුවකි. බුදුසමය හැමවිටම පුද්ගලයාගේ ඊළඟ භවය විනිශ්චය කරන්නේ මරණාසන්නවූ (චුතිසිත) මුල්කොටගෙනය. චුතිසිත යහපත්වූයේ නම් ප්‍රතිසන්ධි චිත්තය ශක්‌තිත් වන බව ථෙරවාදීන්ගේ පිළිගත් මතයයි. ධර්මාශෝක මහරජු වෙහෙර විහාර අසූහාරදහසක්‌ සාදවා මහා පින්කම් කළ මහෝපසාකයකු වුවද ඔහුගේ චුතිසිත්තය අයහපත්වී හිමාලයේ පිඹුරකුව ඉපදුන බව සඳහන් වන පුවතින් මේ චුති සිත්තයේ බලගතු බව වටහාගැනීමට හැකිය.

සියදිවි නසා ගැනීමෙන් පසුව ලබන ඊළඟ ජීවිතය ගැන අප විමසිය යුත්තේ ද මෙකී මරණාසන්න සිත මුල්කොටගෙනය. සමාජයෙහි සියදිවි නසාගන්නවුන් අතරින් ඇතැමෙක්‌ ආධික කාමාශාවෙන් මුසපත්වී එකී කාම වස්‌තූන් තමන් සන්තක කරගන්නට බැරිවූ විට දිවිතොර ගනිති. ඇතැමෙක්‌ ලැබූ ලාභයන්හි ගිජුවී ආභයක්‌ සිදුවඋQ විට දරාගත නොහැකිව දිවිතොර කර ගනිති. තවත් සමහරෙක්‌ ලැබූ මිනිසත් භවයේ වටිනාකම නොදැන නොයෙක්‌ දෘෂ්ටිවාදයන් මත හිඳිමින් අන්තගාමීව මුලාවී දිවිතොර කර ගනිති. මෙකී ආශාව, ද්වේශය, මෝහය මුල්කොටගෙන යමකු දිවිතොර ගත් විට ඊළඟ භවය සැපවත් යෑයි කාට නම් නිගමනය කළ හැකිද? දූසිත සිතින් මිය යනවිට ඊළඟ භවය නිර්මාණය වන අයුරු විස්‌තර වන බුද්ධ දේශනාවක්‌ ඉතිවුත්තක පාලියේ දක්‌නට ලැබේ. එය මෙසේය.

'සිත දූෂණයවී ඇති වේලාවේදී යමකු මියගයේ නම් ඔහු නරකයෙහි උපදින්නේය. කුමක්‌ නිසාද යත් ඔහුගේ සිත දූෂණය වී ඇති බැවිනි. එබඳු පුද්ගලයා මළ පසු ගෙන දැමුවාක්‌ මෙන් නරකයට වැටෙන්නේය' මෙහි මුලින් සඳහන් කළ සියලු පිරිස්‌ දිවිනසාගත්තේ රාග, ද්වේෂ, මෝහ මුල්කොටගත් දූෂිත සිතින්ය. එනිසා එය සාවද්‍ය දිවි නසා ගැනීමකි. ඔවුන් මරණින් පසු අනිවාර්යයෙන්ම දුගතිගාමී වේ. නමුත් නිරවද්‍ය වූ දිවිනසා ගැනීමක්‌ ගැනද අපට දහමෙන් පෙන්වාදී ඇත. එය ලෞකික අරමුණු අභිබවා ගිය ලෝකෝත්තර ඵළ සාධනය සඳහා හේතුවන්නකි. එමිල් ඩුර්කයිම් නම් සමාජ විද්‍යාඥයා පෙන්වාදෙන පරහිතකාමී සියදිවි නසා ගැනීමද සියයට සියයක්‌ මේ නිරවද්‍ය වූ සියදිවි නසා ගැනීම හා නොගැළපුනද යම් සමානකමක්‌ ප්‍රකට කරන බව පෙනේ. 

ඩුqර්කයිම්ගේ අදහසට අනුව ඉන්දියාවේ තිබුණ 'සතිපූජාව' හා ජපානයේ 'හරාකිරි' ක්‍රියාව මේ මේ පරහිතකාමී සියදිවි නසා ගැනීමට සමානකමක්‌ දක්‌වයි. එහෙත් බුදුසමයේ ඉගැන්වෙන නිරවද්‍ය වූ සියදිවි නසා ගැනීම එකී සියලු අරමුණු අභිබවා යන්නක්‌ ලෙස දැක්‌විය හැකිය. මන්දයත් සතිපූජාවෙන් හා හරාකිරි ක්‍රියාවලියෙන් රාග, ද්වේෂ, මෝහ වර්ධනයවීම නොවැළැක්‌විය හැකි බැවිනි. දහමේ ඉගැන්වෙන නිරවද්‍ය වූ සියදිවි තොරකර ගැනීමෙන් එසේ රාග, ද්වේෂ, මෝහ වර්ධනය වන්නේ නැත. දහමෙහි නිරවද්‍ය වූ දිවිනසා ගැනීමක්‌ සම්බන්ධයෙන් අප දන්නා ප්‍රකට කතා පුවත වන්නේ සිරිසඟබෝ පුවතයි. කහවණු දහසකට මිල නියමවූ සිරිසඟබෝ රජුගේ හිස රජු විසින් දුප්පත් මගියකුට සියතින්ම සිඳ දුන්නේ ලෝකෝත්තර ඵල සාධනය කිරීම අරමුණු කොට ගෙනමය. එහි රාග, ද්වේෂ, මෝහ කිසිවක්‌ නැත. චුති චිත්තයද අතිශය ප්‍රසන්න වූවක්‌මය. එනිසා එය නිරවද්‍ය වූ දිවිනසා ගැනීමකි. එසේම අප මහා බෝසතාණන් පාරමීදම් පුරන එක්‌ භවයකදී ව්‍යාඝ්‍ර ෙනුවක්‌ කිසිදු ආහාරයක්‌ නැතිව කුසගින්නේ තම දරුවන් කන්නට තැන්කරන විට ව්‍යාග්‍රයාට ආහාරයක්‌ වූයේද උසස්‌ අරමුණක්‌ මුල්කොට ගෙන මිස රාග, ද්වේෂ, මෝහවලින් වර්ධනය වූ මනසකින් නොවේ. මීට අමතරව බුදුන් ජීවමාන කාලයේදී ඇතැම් භික්‌ෂුන් සසර කළකිරී පෙරමුව වැද්දකු පසුව මහණවූ මිගල්ණ්‌ඨික භික්‌ෂුවට කියා බොටුව කපා දිවි තොරකර ගත් පුවතක්‌ද විනයේ සඳහන් වේ. එසේම සියදිවි නසාගත් ගෝධික නම් භික්‌ෂුවකගේ පුවතක්‌ද දහමේ සඳහන් වේ. උන්වහන්සේගේ කතා පුවත මේ නිරවද්‍ය වූ සියදිවි නසා ගැනීමට අපට ගත හැකි හොඳම නිදසුන වේ.

ගෝධික තෙරුන් ඉසගිලි පර්වතය වාසභූමිය කොටගත් භික්‌ෂුවකි. එසේම උන්වහන්සේ නිතර රෝගාබාධයන්ට ලක්‌වෙති. උන්වහන්සේ බොහෝ උත්සාහකොට ලෞකික ධ්‍යානයක්‌ ලබාගත්හ. ලෞකික ධ්‍යානයන් වනාහි වහා වෙනස්‌වන සුළුය. නැවත නැවත ධ්‍යානයට සමවැදී එය දියුණු නොකළහොත් වහා ධ්‍යානයෙන් පිරිහෙන්නේය. ගෝධික තෙරුන් බොහෝ රෝගාබාධ ඇති හෙයින් වරක්‌ දෙවරක්‌ නොව පස්‌වාරයක්‌ම ධ්‍යානයෙන් පිරිහිණි. හයවැනි වාරයෙහි තෙරුන් මෙසේ සිතීය.

'මා ධ්‍යානයෙන් පිරිහී ගිය අවස්‌ථාවකට මරණය සිදුවුවහොත් මාගේ ඊළඟ උපවත අවිනිශ්චිතය. යම් විටෙක ධ්‍යානය තිබියදී මරණය වුවහොත් බඹලොව ඉපදීම නිශ්චිතය. එනිසා ධ්‍යානයක්‌ තිබෙන දැන් දිවි නසා ගනිමි' මෙම සිතුවිල්ල මාරයා දැක උන්වහන්සේ මෙයින් රහත් වේ යෑයි බියවී එය වැළැක්‌වීමට බුදුන්වහන්සේට සැලකර සිටියේය. එවිට ගෝධික තෙරුන් මහත්වූ වේදනා සහිත වුවද එය ඉවසා දරාගෙන සියතින්ම ගෙළ සිඳ දැමූහ. එම වේදනාවම කමටහන් ලෙස ගෙන ගෙල සිඳෙන මොහොතෙහිම රහත්වූහ. මෙය උසස්‌වූ අර්ථයක්‌ මුල්කොටගත් නිරද්‍ය වූ සියදිවි නසා ගැනීමකි. එම නිරවද්‍ය වූ දිවි නසා ගැනීම ප්‍රාණඝාත අකුසලක්‌ වන්නේ නැත. එසේම අපායාදී දුගකීන්හි ඉපදීමටද හේතුවන්නේ නැත. මන්දයත් එහි රාග, ද්වේෂ, මෝහ සිතුවිලි කිසිවක්‌ නූපන් බැවිනි. කෙලෙස්‌වලින් ගහණවූ දූෂිත මනසින් නූතන අධිවේගී සමාජ රටාව තුළ සියදිවි නසාගන්නාවූ පිරිස්‌ අපාගත වන්නේද නැද්ද යන්න විමසා බැලිය යුතු වන්නේද ගෝධික තෙරුන්ගේ මෙකී පුවතද සැලකිල්ලට ගෙනය.

බුදුසමය නිරවද්‍යවූ සියදිවි නසා ගැනීම අකුසලයක්‌ හෝ අපාගත වීමක්‌ සඳහා හේතු නොවන්නේය යන කරුණ ඉස්‌මතු කිරීම මගින් කිසිවිටෙක සියදිවි නසා ගැනීමට අනුබල දීමක්‌ සිදු නොකෙරේ. එයින් ඉස්‌මතු කරන්නේ ලොව සියදිවි නසා ගැනීමක්‌ නම් එය නිරවද්‍ය වූ ස්‌වාර්ථ ඵල සාධනය සඳහාම විය යුත්තක්‌ බවයි. බුදුසමය ලෞකික, ලෝකෝත්තර ඵල සාධනයන්හි ඒකාන්ත ශුද්ධ භූමිය දුර්ලභ මිනිසත්භාවය බව පිළිගනී. පුද්ගලයා සෝවාන් ආදී අධිගමනයන්ට පත්වන්නේද සතර අපායාදී දුගතීන්ට පත්වීමට අවශ්‍ය දැ රැස්‌කරන්නේද මේ මනුෂ්‍යභාවය තුළින් බව බුදුසමය පිළිගනී. එනිසා බුදුසමයෙන් ඉගැන්වූ මේ ආත්ම ඝාතනය ගැන ඔබ මෙසේ සිතිය යුතුය. 

සැබවින්ම ආත්මය නම් අස්‌ථිරමය. එහි වෙනස්‌ නොවන්නේ යෑයි කියා ගත යුතු දෙයක්‌ නැත. එහි මරණින් මතු ගෙන යා හැකි එකම දේ වන්නේ සංවර්ධනය කළ සිතුවිලි පමණක්‌මය. එනිසා මා මේ දිරායන රූපස්‌කන්ධය නිසා කුමක්‌ ලබන්නේද? ඒකාන්තයෙන්ම මා නැසිය යුත්තේ ආත්මය වෙලා බැඳ තබාගෙන සිටින පාපී සිතුවිලිමය. ගෝධික තෙරුන් නැසුවේද ඒ පාපී සිතුවිලිමය. එම පාපී සිතුවිලි නමැති ආත්ම ඝාතනයට මාගේ සියදිවි නසාගැනීම වේවාෘ සිතන්න. ඔබටත් එලෙස දිවි නසාගන්නට හැකිනම් ඔබ කොතරම් වාසනාවන්තද?