නිවැරදි ධර්මය සැමදා විද්‍යමාන නොවේ..... අධර්මයෙන් එය වැසීයමින් පවතී......
ඔබ මහා ප්‍රපාතයකට මහා අඳුරු අගාධයකට ඇඳ වැටීමට ආසන්නයයි හිතන්න. මහත් ව්‍යසනයෙන් යුත් තැනකට පත්වීමට ආසන්නයයි හිතන්න. මේ අවස්‌ථාවේදී කළ යුත්ත හිතා ගැනීමට වත් සිහි එලවා ගැනීමට නිමේෂයක්‌ වත් නොමැති තැන ඔබ අභීත එඩිතර මනා පෞරුෂයත්වයෙන් යුත් සතිමත් බුද්ධිමතෙක්‌ විය යුතුමය. කොතරම් නිල බලය ධන බලය සේනා බලය වෙන මොන යම් හෝ බලයක්‌ ඔබ සන්තකයේ තිබුණත් ඒ කිසිම බලවේගයකට මේ අභියෝගය ජයගත නොහැක. ඒ භයානක සසර ඕඝය මැයි. එහෙත් හිත හදාගත්තොත් ඔබට ජය නොගත හැකි අභියෝගයක්‌ නොමැත. ඒ හිත හදා ගැනීමට බාධක මග හැර සැනසිල්ල උදාකර ගැනීමට අවශ්‍ය මග කියා දෙන්නේ තථාගත ශාන්ති නායක බුදු පියාණන් වහන්සේය. උන්වහන්සේ සියලු ව්‍යසනයන්ගෙන් අත් මිදීමේ මාර්ගයට ඔබ අවතීර්ණය කරනු ඇත. එසේ හෙයින් ඔබ කිසිවක්‌ ලෞකික වශයෙන් අපේක්‍ෂා නොකළ යුතුය. නිරපේක්‍ෂකව සිටීමට ඉටා ගත යුතුය. ලෞකික වශයෙන් කිසියම් හෝ සෙතක්‌ ශාන්තියක්‌ ආරක්‍ෂාවක්‌ මතු දියුණුවක්‌ අනාගත සුබසිද්ධියක්‌ අපේක්‍ෂා නොකළ යුතුය. අපහසු නමුත් කළ යුත්ත එයයි. ඒ පළමු පූර්ව කෘත්‍යයයි. එසේ අපේක්‍ෂා නොකළ යුත්තේ සියලු අපේක්‍ෂා බලාපොරොත්තු "ලෞකිකත්වය පදනම්" සිදුවන නිසාය. ලෝකය තුළ කිසිදා සිතූ පරිදි බලාපොරොත්තු ඉටු නොවනු ඇත. ඒ ලෞකික ලෝකයේ ස්‌වභාවයයි. ලෝකයෙන් එතර වීමේදී අධ්‍යාත්මික ගුණ වගාවේදී නිසි ප්‍රතිඵල බලාපොරොත්තු වන්නේ නම් සියලු ඕනෑකම් ආශාවන් අතහැරීමම වහල් බවෙන් මීදීම වේ. අතහැරීම මතින්මයි නිදහස උදාවනුයේ.
ඔබ මෙතෙක්‌ කල් සංකල්ප ගතව සිටි මම, මගේ මගේම, මම වෙමි. අප, අපේ, අපගේම, අපිම වෙමු, ගැන හොඳින් නිරීක්‍ෂණය කරන්න. කුමන පදනමක සිට කුමන කරුණක්‌ නිසා මේ පනවා ගැනීම් කලාද? පිළිගත හැකි සාධාරණ හේතු තිබිය යුතුය. නැත. එසේ හෙයින් පළමුව නිවනට බාධක වූ "මම" ඉවත් කරන්න. ඔබගෙන් "මම" නැමැත්තා හෙවත් කරන්නා" ඉවත් කිරීම පමණකින්ම ඔබ ඔබගෙන් නිදහස් වනු ඇත. ඔබ තුළ නිදන් ගතව "මම" ඉන්න තාක් කල් ඔබට "නිවනක්‌" නැත. "මම" ද ''පින පව" පනවනු ඇත. "මම" "කුසල් - අකුසල්" පනවනු ඇත. හෙවත් කරනු ඇත. එනිසාවෙන් ඔබට එහි විපාක වාරයෙන් නිදහසක්‌ ඇති වේද? ඔබගෙන් "මම" ඉවත් කර කපා හැර සැහැල්ලු වන්න. එවිට ''මම" ඔබගෙන් හිස්‌ වනු ඇත. එවිට ක්‍රියාත්මක භාවයක්‌ සිදුවීම් සමූහයක්‌ ස්‌වභාවධර්මයට අනුගත වීමක්‌ පමණක් දැකිය හැක. එහි "මම" නැත. "කරමි" "කරමු" පනවන්න එහි අවකාශ නැත. ඉඩ නැත. ශූන්‍යත්වයේ යථාර්ථයට ඔබ කෙමෙන් කෙමෙන් පියමං කරනු ඇත. අවිද්‍යාවෙන් (සක්‌කාය දිට්‌ඨියෙන්) මිදී විද්‍යාවට (සම්මා දිට්‌ඨියට) සම්ප්‍රාප්ත වනු ඇත. අඳුරෙන් ආලෝකයට පත් වේ. ඔබ ඔබගේ ක්‍රියා දාමය තුලම හැසිරීම් ස්‌වභාවය තුළම සතිමත්ව සිටිනු දකින විට ඔබ තමාට අයිති නැති දෙයක්‌ ලංකර ගෙන ප්‍රපංචනය කරගෙන මෙතෙක්‌ දුර මෙතෙක්‌ කල් දිගු සසර ගමන යෙදුන හැටි අවබෝධ වනු ඇත.
පුද්ගලයෙක්‌ ආත්මක්‌ විශ්වාස කරන තාක්‌කල් "මම" නැමැති හොල්මන ඔබ බියට පත් කරනු ඇත. එසේ නම් "මම" නැමැති රුවටිලිsකාරයා වංචාකාරයා දැන් අත්හරින්න. "මම" නොයෙදෙන තැන රැදෙන්න උත්සාහ කරන්න. එතැන ප්‍රාර්ථනා නැත. කුසල් අකුසල් නැත. බිය සංකා නැත. රහත් භූමිය එතැනයි. පරම නිවීම එතැනයි.
"මම" හැඟීම් හා හාද වී ඇලෙනවා. "මම" ගැටීම් හා උරණ වී ගැටෙනවා. "මම" නැති තැන ඇලීම් හා ගැටීම් නැත. (තණ්‌හාව නැත) හැඟීම්වලට වහල්වීම "මම" පනවා ගැනීමයි. එවිට අවිද්‍යාව රජ කරයි. "මම නැති නැති විද්‍යාවයි. ලෝකයෙන් ඉවත්වීම යනු "මම" ගෙන් ඉවත් වීමමයි. "මම" නැති තැන "ජීවත්වෙමි" නොයෙදේ. උපත විපත නොයෙදේ. එලෝ - පරලෝ - මෙලෝ කිසිත් නැත. මේ මානසික තත්ත්වය තුළ කායික රූප සංඥා වශයෙන් ස්‌ත්‍රී සංඥා පුරුෂ සංඥා දෙව් බඹුන් මරුන් සංඥා මිනිස්‌ තිරිසන් සංඥා වෙනත් කිසිදු සංඥාවක්‌ නොයෙදෙන තැනට ඔබ පත්කරනු ඇත. ස්‌වභාව ධර්මයක්‌ පමණි. "මම" නැති තැන හිස්‌ බවයි. මේ හිස්‌ බවට බොහෝ දෙනා බියවෙති. පොතක්‌ සඟරාවක්‌ බලන්නේත්, ගුවන් විදුලිය අහන්නේත්, රූපවාහිනිය නරඹන්නේත් "මම" නමැති පුද්ගලයා තනි නොකිරීමටයි. ඕපදූප කථා කරන්නේත් කෙනෙක් බලාපොරොත්තු වන්නේත්, ආයතන සම්බන්ධ කරගෙන (චජධු ආයතනාදිය) ආහාර ගන්නේත් තනි පංගලමේ කාන්සිය මග හරවා ගැනීමටයි. "ඇයි තවම මම ළංකරගෙනම ඉන්න නිසානේ භෞතික වස්‌තු එහාට මෙහාට කරමින් මෙවලම් පරිහරණය කරන්නේ ඒ සඳහා නොවේද? මම අවදිව සිටින විට කිසිත් නොකර සිටිය හැක්‌කේ ශුන්‍යත්වයට බිය නිසාය. ආයතන පිනවන්නේ ශූන්‍යත්වයට අකමැති නිසාය. අඬ දබර කල කොලාහල කරන්නේත් එනිසාය. "ශූන්‍යත්වයේ අගය වටිනාකම උසස්‌ බව ශ්‍රේෂ්ඨත්වය "මුනිබවට" පත් උතුමන් හැර පුහුදුන් අය දන්නේ නැත. උත්තම නිහඬ බවට පත් මහා ශාක්‍ය මුනිද්‍රයාණන් වහන්සේ ඒ සඳහා අපට අවශ්‍ය මග පෙන්වා වදාලහ. අප කෙසේ හෝ එතැනට යා යුතුමයි. එසේ නොමැතිව ලෝක ධර්මයන්ගෙන් නිදහස්‌ව ලබන " නිවන" වෙත "මම" නැති " නිවන" වෙත කෙසේ නම් ළං වෙන්නද?
විඤ්ඤානයාගේ සැපයුම් මාර්ග සිඳලන විට අපට මහත් භයක්‌ දැනෙනවා. සැපයුම් මාර්ග කෙසේ හෝ සපුරාලන්න අප නිතරම සූදානමින් ඉන්නේ. ඒ "මම" රජ කරන නිසා. විඤ්ඤානයාගේ ආහාරය "ඵස්‌සයයි" රූප - ශබ්ද - ගන්ධ, රස පොට්‌ඨබ්බ ධම්ම සම්පාදනය කරමින් " මම" පෝෂණය කරනවා. එයාගේ පැවැත්මටයි. "මම" තනි වෙන නිසාය. එසේම ඒ සියල්ල කරන්නේ ලෞකික ලෝකය පදනම් කරගෙනය. ලෝකය තුළ සිටගෙනය.
ලොකෝත්තර මහා නිහඬ බවේදී සියලු සැපයුම් මාර්ග අවහිර කර ඇති නිසා "ඵස්‌ස නිරෝධයෙන් විඤ්ඤාන නිරෝධය" වන බැවින් ලොකෝත්තර සිතේ සැනසිල්ල උදාවනු ඇත.
ඔබ නිදාගන්නේ ඇයි? හිස්‌ බවට බියෙනි. සුරංගනා ලෝකයක්‌ තුළ විඤ්ඤානයාගේ පැවැත්මට අවශ්‍ය සැපයුම් මාර්ග විවෘතව ඔබේ තනි බව මග හරවාලයි.
අඹු දරුවන් දෙමාපියන් දැසි දස්‌සන් ඥති-මිත්‍රාදීන් ගේ-දොර, ඉඩ-ඉඩකඩම් යාන වාහන ඔබ ළංකර ගෙන සිටින්නේ මේ හිස්‌ බවට බියෙනි. එහෙත් භෞතික ලෝක ධර්මයන් ළංකරගෙන සිටිනතාක් බුද්ධාදි උතුමන් සම්ප්‍රාප්ත වූ මහා නිහඬ බවට මහා ශූන්‍යත්වයට මුනි බවට පත්විය නොහැක. එසේ හෙයින් බුද්ධාදි උතුමන් අනුගමනය කළ ප්‍රතිපදාව හරි හැටි අවබෝධ කර ගන්න. තමාට තමා වංචා නොකර ගන්න. ලෝක ධර්මයන් අත් හරින්න. එසේ කිරීමෙන් මහා නිහඬ බවට පත්වීමට උත්සාහ කරමු.
පළමුව " මම" නම් නොවටිනා වචනය කපා හැරීමට උත්සාහ ගන්න. හේතුව " මම" පදනම්ව" අහංකාරකම" ඇති වේ. එම නිසාම කර්ම රැස්‌ කරමින් අපායාදී දුගතීන්හි අනන්ත දුක් විඳිමින් පරක්‌ තෙරක් නොපෙනෙන ගමනක යැමට සිදුවේ. "මම" සංකල්පය ලෝකයා විසින් ඔබට පටබැඳ ආරෝපණය කර ඔබව ''මෝඩයාට අන්ඳවා" ඇත. නැති " මමෙක්‌" ඇත මතය දී වෙස්‌ ගන්වා ඇත. මේ යථාර්ථය බුද්ධිමත්ව අවබෝධ කටයුතුය. "මම" යන මෝඩයාට ඇන්ද වූ ඔබ එතැන් සිට අසත්‍යම කරපින්නා ගත්තා. හැම නිගමනයක්‌ම ලෞකික ධර්ම පදනම්ව තීරණය කරන නිසා දෘෂ්ටි ජාලයක පැටලී ඇත. මේ "හීන මන්දබුද්ධික" තත්ත්වයෙන් ඔබව මුදා ගන්නේ තථාගත දර්ශනයයි.
සියලු ආගමික ඉගැන්වීම් අන්තගාමී නොවිය යුතු බව බුද්ධිමත් ඔබ තීරණය කරනු ඇත. ශාන්ති නායකයාණන් වහන්සේ ගුරුවරයෙක්‌ නොව මග පෙන්වන්නෙකි. ඒ තවමත් ඔබ නොමග යන නිසාය. "නොමග යනු ලෞකිකත්වයයි" හරි මග නියම මඟ නිවන් මග බුදුමග "ලෝකෝත්තරයයි"
තුම්මෙහි කිච්චං ආතප්පං
අක්‌ඛාථාරො තථාගතා"
තථාගත දර්ශනය තුළ ඔබ ආගම අදහන වහලෙක්‌ බවට පත් නොකරනු ඇත. "අණ" දෙන්නෙක්‌ බුදුදහම තුළ නැති නිසා ඔබ වහලෙක්‌ නොවේ. ආගම නමින් ආණ්‌ඩු කරන, පාලනය කරන පාලකයන් ඔබට හමුවේ. එහිදි ඔබ ඔවුන් හමුවේ අණපනත් හමුවේ අන්ධාණුකරණයට යටත් වූවෙක්‌ වේ. අධම තත්ත්වයට පත්වේ. එනිසා නිවන් මග අහුරා ගනු ඇත. බුදු දහම ආගමක්‌ නොවේ. ලෝක ධර්මයන් ළංකර ගැනීමෙන් නිරායාසයෙන් නොදැනුවත්වම ඔබ ස්‌වාමියෙක්‌ බවට පත් වේ. නොවටිනා දිව්‍ය මනුෂ්‍ය බ්‍රහ්ම උපත් වටිනා දේ විදිහට ඔබට ඒත්තු ගන්වයි. කලකදී ඔබ සේවකයෙක්‌ බවට පත්වනු ඇත. එතැනින් දුකින් දුකට පත් වේ.
- කිසිදාක හෝ නිදහස කැමැති නම් දුකෙන් අත් මිදීමට කැමැති නම් ස්‌වාමියෙක්‌ නොවන්න අත්හරින්න මහා කාරුණිකයෙකු වන්න.
- ඇස පිනවූ නයනානන්දනීය වූ ලාලිත්‍යයයි නැඟුනාවූ රූපයේ අතීත, අනාගත, වර්තමාන වශයෙන් ඇලීම් නොකරන්න. නිහඬ වන්න. හඬ නොතලන්න.
- කණ පිනවූ මිහිරි යෑයි කිවූ කන්කළු යෑයි කිවූ ශබ්දරූප අතීත අනාගත වර්තමාන ලැබීම් හෝ ලැබූ ප්‍රාර්ථනා ආවර්ජිනා නොකරන්න. නිහඬ වන්න
- ගන්ධය පිළිබඳ ප්‍රිය අප්‍රිය බව මතකයේ රදවා මිහිරි අමිහිරි වින්දනාත්මක වේදනා සුඛ දුක්‌ඛ උපේක්‍ෂා වශයෙන් කිසිත් මනසිකාරය නොකරන්න.
- දිව පිනවූ රස ගුණ අතීත වර්තමාන අනාගත ලැබූ හෝ ලැබීම් ආවර්ජනා නොකරන්න.
ෆ කායික පහසේ මිහිරි අමිහිරි සුඛ දුක්‌ඛ වේදනා ආවර්ජනා මනසිකාරය නොකිරීමට වග බලා ගන්න. තුන්කල්හිම නොයෙදෙන්න.
ෆ මනෙන් මෙනෙහි කිරීමෙන් පුනරාවර්ජනය නොකරන්න. මනනන්දනීය බව ඔබට අපත්‍යයි. නිහඬ බවට මුල් තැන දෙන්න. බන්ධන මුදා හරින්න.
ආර්ය උත්තම භූමිය තුල ආදරය ප්‍රේමය කෑදරකම වුවමනාව ගිජුකම නැත. මෙතැනින් ඔබ පහළට ගියහොත් වහලෙක්‌ බවට පත්වනු ඇත. තුන් කල්හිම මනෝභාවයන්ගෙන් නිදහස් වීම විමුක්‌තිය වේ. මළ අතීතයත් නො උපන් අනාගතයක්‌ නොමැති තැන වර්තමානය නැත.
මේ මනඃකල්පිත තුන් කල් පදනම් කර ගෙන අමනෝඥ බැඳීම් සංකල්ප වශයෙන් ගොඩනඟාගෙන වහලුන් බවට පත් වේ. මෙහිදී " නිසොල්මන්" වීම හැර ඔබට අමුතුවෙන් කල යුතු කිසිවක්‌ නැත.
මන නිතරම ආවේගකාරිය. හැඟêම්වලට වහල් වේ. අකුසලයට බොහෝ විට බරය. දොඩමළු වීමට කැමැතියි. රංචු ගැසීමට කැමතියි. දෙවැන්නෙක්‌ගේ පැමිණීම නිතරම අපේක්‍ෂා කරයි. උද්වේග කර හැඟêම් ඇලීම් ගැටීම් මනේ ක්‍රියාකාරිත්වයට පැවැත්මට අදාළ කර ගනී. නිතරම අරමුණු කරා ගමන් කරයි. වහා ග්‍රහණය කර ගනී.
මෙහි යථාර්ථය හරි හැටි තේරුම්ගෙන ක්‍රියාදාමයට අවදිමත් වීම තුළින් ඔබ මහාමුනි බවට ඔසවා තබනු ඇත. නිශ්චලතාවයට - නොසෙලවෙන බවට - අමනසිකාරයට - ශුන්‍යත්වයට ඔබව ළංකරනු ඇත. නිසල මන යනු රූප - වේදනා - සංඥ - සංඛාර - විඤ්ඤාන යන ලෝක ධර්මතා ක්‍රියා විරහිතභාවයට පත් වීමේ ස්‌වභාවයයි. කර්තෘ විරහිතයි. මම විරහිතයි. රූප සංඛාර හට නොගන්නා තැන යථා භූත යෝනිසෝ මනසිකාරය නම් වේ. සංඥ විරහිත බව යනු රූප සංඛාර නොපැනවීමයි. රූප සංඥ නොවන විට විඤ්ඤාන යාගේ ප්‍රකටවීම හටගැනීම සිදුනොවේ. මෙය පටිච්ච සමුප්පන්න ශුන්‍යත්වය පදනම් වූ නිදහස් මනසයි.
'මම' ඇති තැන උපත - මරණය පනවා ගනී. 'මම' නැති තැන ජාතිය නොමැති නිසා උපත - මරණය පැනවිය නොහැක. මෙයයි විශ්වයේ යථාර්ථය. මේ ස්‌වභාවධර්මයට අනුගතවීම යථාභූත ඥාන දර්ශනය මතින්ම සිදුවේ.
